ရွမ္းႏိုင္ငံေတာ္(ရွမ္း ႏွင့္ တရုတ္ တို႔၏ မွတ္တမ္းမ်ားမွ) အပိုင္း ၆

၂၅။ ၾကယ္ကိုးပြင့္အစီအရင္ .... ေရွးယခင္ အိႏၵိယ နကၡေဗဒပညာရွင္မ်ား မတိုင္ခင္ကတည္းက ရွမ္းျပည္သို႔ေရာက္ရွိခဲ့ေသာ ပညာျဖစ္သည္။ ရွမ္းလူမ်ိဳးမ်ားသည္ ၄င္းတို႔ တတ္အပ္ေသာ ၾကယ္ကိုးပြင့္ျဖင့္ နကၡတာရာ တြက္ခ်က္ႏိုင္ခဲ့ၿပီး ေရွ႕ျဖစ္ အနာဂါတ္ေဟာႏိုင္ခဲ့ၾကေလသည္။ ၄င္းအစီအရင္မ်ားကို ေပ၊ပရပိုဒ္ မ်ားတြင္ေရးသားၿပီး သိမ္းစည္းထားေလ့ရွိသည္။ ထိုအတတ္ပညာျဖင့္ ခရီးသြားလာရာတြင္လည္းေကာင္း ၊ ေျမေနရာေဒသေရြးရာတြင္လည္းေကာင္း ဆိုးေကာင္းေဝဖန္ တြက္ခ်က္ႏိုင္သည္။ ရွမ္းႏွစ္သည္ ခရစ္ႏွစ္ထက္ ၉၄ ႏွစ္ေစာေလသည္။ ရွမ္းတို႔သည္ ၾကက္ေခါင္း အသံုးျပဳ၍ ေရွ႕ျဖစ္ေဟာျခင္းအတတ္ကိုလဲ ကၽြမ္းက်င္ေလသည္။

၂၆။ ေရကိုသန္႔ရွင္းေအာင္ အသံုးျပဳႏိုင္ျခင္း .... ရွမ္းတို႔သည္ ေသာက္ေရသံုးေရ အတြက္ ေရတြင္းမွေရမ်ားကို အားထားၾကသည္။ သို႔ေသာ္ ေရခပ္ရာ ေရတြင္း၊ တြင္းတိုင္း ေရမၾကည္ၾကေပ။ ထံုးဓါတ္ပါသည့္အတြက္ေၾကာင့္ ရွမ္းမ်ားသည္ ေရၾကည္ေအာင္ ျပဳလုပ္ၾကရသည္။ ျပဳလုပ္ပံုမွာ ဝါးျဖင့္ စပါးက်ီပံုသ႑န္ယက္လုပ္ျပီး အေခြခ်ကာ ေရတြင္းထဲတြင္ ေက်ာက္စရစ္ခဲမ်ား သံျဖဴမ်ားကို မီးေသြး အနည္းငယ္ေရာကာ ေရၾကည္ေအာင္ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္။ ၄င္းအတတ္ပညာကို ယခုထက္တိုင္ အသံုးျပဳေနၾကဆဲျဖစ္သည္။

၂၇။ ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ားေနအိမ္ ... ရွမ္းတို္င္းရင္းသားမ်ာေနအိမ္သည္ ဝါးပိုးဝါးမ်ား၊ သစ္လံုးမ်ားကို ေစာက္ျဖင့္ထြင္း၍ အိမ္တိုင္ေထာင္ၿပီး အသံုးျပဳေလ့ရွိၾကသည္။ ေအာက္ေျခကို ေက်ာက္သားျဖင့္ ခိုင္ခံ့ေအာင္ အေျခတည္၍ တည္ေဆာက္ေလ့ရွိသည္။ သက္ကယ္မိုးထရံကာ ျဖစ္၍ အိမ္ေရွ႕တြင္ ကြပ္ပ်စ္တြဲပါေသာ ေသာေျခတံရွည္အိမ္ျဖစ္သည္။ ထို႔အျပင္ အိမ္ထဲတြင္ မီးအိမ္၊ ေရအိုး၊ ေရတေကာင္း တို႔ ပါရွိၿပီး အိမ္အကာမ်ားကိုလည္း ဝါးထရံျဖင့္ကာထားပါသည္။ ရွမ္းတိုင္းရင္းသားတို႔ ဝါးထရံျဖာေသာအကြက္မွာ ၁၂ ကြက္ပါရွိသည္။ အိမ္၏ ေျမာက္ဘက္တြင္ ေလွကားထားရွိသည္။

၂၈။ ခြန္ဆမ္ေလာ ႏွင့္ နန္းဦးပင္ .... ပံုျပင္အေနျဖင့္ ခြန္ဆမ္ေလာႏွင့္ နန္းဦးပင္ကို ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ား နားေထာင္သိရွိဖူးေသာ ဒ႑ာရီပံုျပင္ျဖစ္ပါသည္။ ဤပံုျပင္သည္ ရွမ္း တိုင္းရင္းသားတို႔၏ သမိုင္းေၾကာင္းပံုျပင္လည္း ျဖစ္ပါသည္။ ခ်စ္တိုင္းလည္းမျငား ေသလြန္သြားေသာ္လည္း အခ်စ္စိတ္၏ စြဲလမ္းမႈေၾကာင့္ ၾကယ္ႏွစ္ပြင့္အျဖစ္ တည္ရွိၿပီး တစ္ပြင့္မွာ ညဦးပိုင္းတြင္ လင္းလက္ၿပီး ၄င္းၾကယ္မွာ (ခြန္ဆမ္ေလာ)၊ က်န္တစ္ပြင္မွာ မိုးေသာက္ခါနီးတြင္ လင္းလက္ၿပီး ၄င္းၾကယ္မွာ (နန္းဦးပင္) ျဖစ္ေလသည္။ ယင္းၾကယ္ႏွစ္လံုးမွာ သံုးႏွစ္တစ္ႀကိမ္နီးခဲ့ၾကၿပီး က်န္ႏွစ္မ်ားတြင္ ျပန္လည္ေဝးကြာသြားၾကေလသည္။

၂၉။ နန္ေခ်ာင္း ေအဒီ ၆၅၀-၁၂၅၂ .... ေအဒီ ၆၅၀ တြင္ ဘုရင္ အိုက္ေလာင္သည္ ၆ ႏိုင္ငံကို စုေပါင္းအုပ္ခ်ဳပ္၍ (မြန္းဆို၊ ခ်ီခ်ိဳင္း၊ ခ်န္လန္၊ စီလန္၊ တန္႔ဆန္၊ မြန္းေစ) စေသာ ၿမိဳ႕မ်ားကို ေျခာက္ႏိုင္ငံ ဘုရင္အျဖစ္အုပ္ခ်ဳပ္ၿပီး ရွမ္းအင္ပါယာ တည္ေထာင္ခဲ့သည္။ (နန္ေခ်ာင္း = ေတာင္ပိုင္း ဦးေသွ်ာင္မင္းသား (သို႔) သန္းေပါင္းမ်ားစြာေသာသူတို႔အား ၾသဇာတက္ေရာက္သူ) ေရွးေခတ္ ရွမ္း မင္းမ်ားသည္ အမည္နာမကို အမ်ိဳးမ်ိဳးမွည့္ေခၚၾကသည္။ (ေခၚဆိုပံုမွာ ရဲရင့္ေသာ အမည္နာမမ်ားျဖစ္သည္။

၃၀။ လက္ရွိျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းရွိခဲ့ေသာ ရွမ္း မင္းဆက္မ်ား

• (က) ရွမ္းညီေနာင္သံုးပါး (အသၤခရာ၊ ရာဇသၾကၤန္၊ သီဟသူ) ျမင္စိုင္း ေအဒီ - ၆၆၂
• (ခ) သီဟသူ ပင္းယကို ေတြရွိ ေအဒီ - ၆၇၄
• (ဂ) အသၤခရာသားေတာ္ (စဝ္ယြမ္) စစ္ကိုင္းကို ေတြ႕ရွိ ေအဒီ - ၆၆၇ -၆၈၄
• (ဃ) သတိုးမင္းဖ်ား အင္းဝကို ေတြ႕ရွိ ေအဒီ - ၇၂၆
• (င) စဝ္လံုမိုင္းယန္း (မိုးညွင္းစဝ္လံု) ေအဒီ - ၇၈၈ - ၈၀၁။ ကေလးအား ေအဒီ - ၇၈၇ တြင္ သိမ္းပိုက္ႏိုင္ခဲ့
• (စ) ေအဒီ - ၈၈၆ တြင္ စဝ္လံုမိုင္းယန္း (စဝ္လံု = ႀကီးျမတ္ေသာဘူရင္) ႏွင့္သား (ေဆဟုန္ဖ) တို႔ စစ္ကိုင္းအား သိမ္းပိုက္ႏိုင္ခဲ့။ ေအဒီ - ၈၈၈ တြင္ အင္းဝအား သိမ္းပိုက္ခဲ့။ ေဆဟုတ္ဖ (ေအဒီ ၈၈၈ - ၉၀၄) အင္းဝဘုရင္ ျဖစ္ခဲ့။
• အုန္းေပါင္းခြန္မိန္း (ေအဒီ ၉၀၄-၉၀၇) အင္းဝဘုရင္ အျဖစ္စိုးစံခဲ့

ယြန္းရွမ္းမင္းဆက္မ်ား

လက္ရွိထိုင္းႏိုင္ငံ (က်ိန္းမိုင္ ေအဒီ - ၁၃၅၀၊ က်ိန္းရိုင္း ၊က်ိန္းေတာင္း) မိုင္းယြန္းျဖစ္သည္။ ဘုရင္ မာဂ္ရိုင္း ေအဒီ ၁၂၅၉၊ ယြန္းရွမ္းတို႔၏ ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ ထံုးတန္းစဥ္လာမ်ားသည္ သာသနာႏွစ္ ၂၃၅ ၊ ေအဒီ ၆၃၉ ထက္ ေရွးပိုက်ေလသည္။ဘုရင္ မာဂ္ရိုင္းသည္ ဗမာ့ကမာၻမင္ရဲ ႏွင့္ အဆက္အသြယ္ မျပဳလုပ္ခဲ့ေပ။

အဟုတ္ရွမ္းမင္းဆက္မ်ား

ယခုလက္ရွိ အဆန္ (သို႔) ဘရာမပုထရာ ရြာ (သို႔) မိုင္းဒန္ဆြန္ခမ္း သည္ အဟုန္ရွမ္းတို႔၏ ပေဒသရာဇ္ႏိုင္ငံျဖစ္သည္။
ဘုရင္ ဆာကာတ ႏွင့္ မ်ိဳးဆက္မ်ားက ေအဒီ ၁၂၂၈ မွ ၁၈၂၆ အထိ အုပ္စိုးခဲ့ေလသည္။

Posted in: History